Co trzeba wiedzieć o diagnozie i terapii logopedycznej?

    1. Kiedy należy udać się z dzieckiem do logopedy?

- Podczas artykulacji głosek s, z, c, dz, sz, ż, cz, dż, t, d, n dziecko wsuwa język między zęby lub ociera nim o wargę. W każdym wieku jest to wada, z której niestety się nie wyrasta. Im dłużej zwlekamy, tym bardziej wada się utrwala.

- Dostrzegamy zmiany anatomiczne w budowie narządów mowy dziecka lub mamy wątpliwość czy dziecko dobrze słyszy.

- Po ukończeniu 4 roku życia dziecko: wymawia głoski s, z, c, dz jak ś, ź, ć, dź; zamienia głoski dźwięczne na bezdźwięczne, np. d na t (dom = tom), w na f (woda = fota), g na k (gęś = kęś), b na p (buda = puta); myli głoski dźwiękopodobne, np. c - s (sala = cala), sz - cz i inne.

- Dziecko zniekształca, zastępuje głoski innymi, nie znanymi w języku polskim, np. gardłowo wymawia głoskę r.

- Jeżeli nasila się problem rozwojowej niepłynności mówienia (zacinanie, powtarzanie sylab).

- Dziecko mówi nawykowo przez nos.

- Kiedy rozwój mowy dziecka:

1. 2-letniego jest na poziomie mowy dziecka rocznego (wymawia kilka słów),
2. 3-letniego jest na poziomie mowy dziecka 1,5 rocznego (tworzy jedynie równoważniki zdań, a słownictwo jest na poziomie dziecka 1,5 rocznego),
3. 4-letniego jest na poziomie mowy dziecka 2-letniego (formułuje zdania proste, słownictwo czynne jest na poziomie dziecka 2-letniego, tj. około 300 słów),
4. 5-letniego jest na poziomie mowy dziecka 2,5-letniego (nadal zdania proste, słownictwo na poziomie dziecka w wieku 2,5 lat),
5. 6-letniego jest na poziomie dziecka 3-letniego (pojawiają; się zdania złożone, dziecko wymawia 1000-1500 słów),
6. 7-letniego jest na poziomie mowy dziecka 3,5-letniego.

2. Schemat powstawania głosek w procesie rozwoju mowy dziecka.

WIEK DZIECKA	ARTYKULACJA GŁOSEK
pierwsze miesiące życia	powstają przypadkowe dźwięki tzw. głużenie
ok. 6 miesiąca życia	powtarzanie usłyszanych dźwięków tzw. gaworzenie
1-2 rok życia	pojawiają się pierwsze wyrazy: mama, tata, baba,dziecko wymawia samogłoski ustne: a, o, e, i, u, y oraz spółgłoski: p, b, m, d, t, n , a także zmiękczone: pi, bi, mi
2-3 rok życia	pojawiają się proste zdania,dziecko wymawia samogłoski nosowe: ę, ą i spółgłoski: w, f, wi, fi, ś, ź, ć, dź, ń, l, li, k, g, ch, ki, gi, chi, j, ł, pojawiają się spółgłoski s, z, c, dz
4-5 rok życia	pojawia się głoska r oraz głoski: sz, ż, cz, dż
5-6 rok życia	utrwalane są głoski: sz, ż, cz, dż
7 rok życia	technika mówienia opanowana

3. Przyczyny problemów z wymową.

- Zbyt długie karmienie butelką.
     - Zbyt długie ssanie smoczka.
     - Ssanie kciuka.
     - Dłużej utrzymujący się katar.
     - Przerośnięty trzeci migdał.
     - Problemy z przerośniętymi migdałkami podniebiennymi.
     - Infantylny sposób połykania.
     - Wada zgryzu.
     - Zbyt krótkie wędzidełko podjęzykowe lub wędzidełka wargowe.
     - Wczesna próchnica zębów mlecznych.
     - Rozszczep podniebienia lub /i warg.
     - Nieprawidłowe oddychanie.
     - Niedosłuch.
     - Dostarczanie nieprawidłowych wzorców wymowy (mówienie zdziecinniałe do dziecka).

4. Od czego zależy skuteczność terapii logopedycznej?

- Od rodzaju wady wymowy lub/i/ zaburzenia mowy.
     - Od sprawności umysłowej dziecka.
     - Od sprawności aparatu artykulacyjnego.
     - Od prawidłowej kompleksowej djagnozy.
     - Od systematyczności w uczęszczaniu na zajęcia logopedyczne i ćwiczeń z dzieckiem w domu.
     - Od wczesnego rozpoczęcia terapii.
     - Od aktywnego i świadomego udziału zarówno rodzica jak i dziecka w terapii.
     - Od porozumienia terapeuty z rodzicem.

5. Od czego zależy czas trwania leczenia logopedycznego?

- Od rodzaju zaburzenia.
     - Od rozległości deficytów.
     - Od wieku dziecka, w którym zgłoszono je na terapię.
     - Od współpracy terapeuty z rodzicami.
     - Od systematyczności w ćwiczeniach z dzieckiem!

6. Kto wspomaga logopedę w jego pracy?

- Psycholog - określa poziom rozwoju wszystkich funkcji poznawczych i rozległości ewentualnych deficytów.
     - Ortodonta - zbada budowę zgryzu i ustali program ewentualnego leczenia (aparat ortodontyczny, ćwiczenia, zabiegi).
     - Laryngolog - zbada budowę jamy ustnej, nosowej, pomoże usunąć przyczyny problemów z oddychaniem (trzeci migdał, skrzywiona przegroda, katar, polipy), podetnie skrócone wędzidełko, zbada słuch.
     - Foniatra - zdiagnozuje ewentualne problemy z głosem i ustali rodzaj leczenia.
     - Pedagog - bada poziom umiejętności szkolnych dziecka: pisania (ortografia), czytania, rozumienia przeczytanych treści oraz podejmie pracę w celu wyrównania deficytów w zakresie wyżej wymienionych umiejętności.
     - Pediatra - służy rodzicowi pomocą, w dotarciu do wszystkich w/w specjalistów.

7. Etapy korekcji wad wymowy.

- Ćwiczenia usprawniające narządy artykulacyjne w formie zabawy.
     - Wywołanie prawidłowej głoski.
     - Utrwalenie prawidłowej wymowy głoski w logotomach (sylabach) i grupach spółgłoskowych.
     - Utrwalenie prawidłowej wymowy danej głoski w wyrazach (w nagłosie, w śródgłosie, wygłosie).
     - Utrwalanie prawidłowej wymowy głoski w zestawach wyrazowych, wyrażeniach dwuwyrazowych.
     - Prawidłowa wymowa danej głoski w zdaniach (najpierw krótszych, potem dłuższych).
     - Prawidłowa wymowa głoski w wierszykach, krótkich tekstach czytanych i mówionych z pamięci w gabinecie logopedycznym.
     - Prawidłowa wymowa zaburzonej głoski w mowie spontanicznej.

Rodzicu!
Efekt terapeutyczny w korygowaniu zaburzeń mowy zależy w znacznej mierze od Ciebie:

• Pomóż swojemu dziecku opanować prawidłową wymowę.
• Wypełniaj w domu zalecenia logopedy:
• bądź cierpliwy, gdy dziecku coś się nie udaje,
• urozmaicaj ćwiczenia, gdyż te same zajęcia nużą,
• nie ćwicz zbyt długo,
• powtarzaj wielokrotnie ten sam materiał ćwiczeniowy.

Logopeda szkolny: Beata Motyl

Komunikaty

Z galerii

Przyjaciele szkoły

Linki